iş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 6331 – Site Yöneticisi Sorumlulukları SSS

---

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 2. maddesine göre çalışanı bulunan tüm işyerleri bu kanun kapsamına girer. Apartmanlarda kapıcı, temizlik görevlisi, güvenlik personeli veya teknik bakım çalışanı varsa bina yöneticisi işveren sayılır ve bu kanunun yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır. Apartman yöneticileri özellikle çalışanı olan binalarda risk değerlendirmesi yaptırmaya ve kanuna uygun iş güvenliği hizmetlerini sağlamaya dikkat etmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. maddesi uyarınca işveren (burada apartman/bina yöneticisi), çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu sorumluluk, risklerin önlenmesini, eğitimlerin verilmesini, koruyucu ekipmanların sağlanmasını ve denetimlerin yapılmasını içerir. Apartman yöneticileri, bina çalışanlarının güvenliği için alınan tedbirleri düzenli kontrol etmeli ve özellikle bu tedbirlerin maliyetini işçilere yansıtmamaya özen göstermelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10. maddesi uyarınca işverenler risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Apartmanlarda asansör, kazan dairesi, elektrik panoları ve jeneratör gibi alanlar ciddi risk kaynaklarıdır. Bina yöneticileri profesyonel bir firmaya risk değerlendirmesi yaptırmalı, çıkan raporları dosyalamalı ve belirlenen eksiklikleri hızlıca gidermelidir. Özellikle yüksek riskli ekipmanların düzenli kontrolünün yapılmasına dikkat edilmelidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 6. maddesi, işverenlerin iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmesini zorunlu tutar. Apartmanlarda çalışan sayısı az olduğunda bu hizmet OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) aracılığıyla alınabilir. Yöneticiler, alınan hizmetlerin belgelerini dosyalamalı ve düzenli kontrol yapılmasına dikkat etmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 11. maddesi işverenlere acil durum planı hazırlama yükümlülüğü getirir. Yangın, gaz kaçağı, deprem gibi risklere karşı plan hazırlanmalı, çalışanlar bilgilendirilmeli ve tatbikat yapılmalıdır. Apartman yöneticileri bu planı düzenli güncellemeli ve tüm ekipmanların çalışır durumda olmasına özen göstermelidir. 

 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 11. maddesi acil durumlara hazırlığı zorunlu tutar. Yangın tüplerinin, acil aydınlatmaların ve alarm sistemlerinin periyodik kontrolü yapılmalı ve kayıtları tutulmalıdır. Apartman yöneticileri bu kontrolleri yetkili firmalara düzenli yaptırmalı, bakım raporlarını dosyalamalı ve acil durum ekipmanlarının kullanımına dair çalışanlara eğitim verilmesini sağlamalıdır. Özellikle süresi geçen tüplerin yenilenmesine dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 17. maddesi çalışanlara eğitim verilmesini zorunlu kılar. Temizlikçi, kapıcı ve güvenlik görevlisi gibi çalışanlar işe başlamadan önce ve düzenli aralıklarla eğitim almalıdır. Apartman yöneticileri bu eğitimleri OSGB aracılığıyla düzenlemeli, katılım listelerini imzalatmalı ve sertifikaları arşivlemelidir. Eğitimlerin yalnızca yetkin kişiler tarafından verilmesine dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 5. ve 19. maddeleri işverenin koruyucu ekipman sağlama yükümlülüğünü düzenler. Eldiven, iş kıyafeti, gözlük gibi ekipmanlar mutlaka sağlanmalıdır. Apartman yöneticileri çalışanlara iş kıyafetlerini teslim etmeli, kullanımını denetlemeli ve ekipmanların yenilenmesi gerektiğinde derhal sağlamalıdır. Çalışanların bu ekipmanları kullanmalarına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 14. maddesi iş kazalarının kaydını ve SGK’ya üç iş günü içinde bildirilmesini zorunlu kılar. Apartman yöneticileri kaza anında çalışanı derhal sağlık kuruluşuna yönlendirmeli, olayın raporunu hazırlamalı, tanık ifadelerini almalı ve SGK bildirimini zamanında yapmalıdır. Ayrıca, kazanın nedenlerini araştırıp tekrarını önlemek için tedbir almaya dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 15. maddesi işe girişte ve periyodik sağlık muayenelerini zorunlu kılar. Apartman yöneticileri çalışanları işyeri hekimine yönlendirmeli, raporları düzenli arşivlemeli ve rapor olmadan hiçbir çalışanı işe başlatmamalıdır. Ayrıca, sağlık gözetimi masraflarının işçilere yansıtılmamasına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. ve 10. maddeleri iş ekipmanlarının güvenliğini işverene yükler. Apartman yöneticileri asansör bakımını yalnızca yetkili servislerle yapmalı, yıllık kontrol raporlarını belediyeye sunmalı ve bakım anlaşmalarını düzenli takip etmelidir. Asansörlerin kullanımında güvenlik levhalarının bulundurulmasına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu güvenlik görevlilerinin vardiya düzeni ve çalışma koşullarının güvenli olmasını şart koşar. Apartman yöneticileri vardiyaları adil şekilde planlamalı, fazla çalışmaları önlemeli, gece vardiyası yapan görevlilere yeterli dinlenme süresi vermeli ve güvenlik kulübelerinin ergonomik koşullarını sağlamalıdır. Ayrıca güvenlik kameralarının periyodik kontrollerine dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 13. maddesi, ciddi ve yakın tehlike halinde çalışanın işi durdurma hakkını düzenler. Apartman yöneticileri böyle bir durumda çalışanın talebini dikkate almalı, durumu tutanakla kayda geçirmeli ve tehlike giderilene kadar çalışanı zorla çalıştırmamalıdır. Tehlikenin hızla ortadan kaldırılmasına özellikle dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10. maddesi risk değerlendirmesine kimyasal güvenliğini de dahil eder. Apartman yöneticileri kullanılan tüm temizlik malzemelerinin güvenlik bilgi formlarını (MSDS) bulundurmalı, çalışanları bu formlar hakkında bilgilendirmeli ve depolama koşullarını kontrol etmelidir. Kimyasalların karıştırılmamasına ve kapalı alanlarda uygun havalandırma sağlanmasına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 11. maddesi acil durum önlemlerini zorunlu kılar. Apartman yöneticileri kazan dairesinde gaz alarm cihazı, yangın tüpleri ve havalandırma sistemlerinin sürekli çalışır durumda olmasını sağlamalı, yetkisiz kişilerin girmesini önlemeli ve çalışanlara düzenli eğitim verdirmelidir. Talimatların görünür yerlere asılmasına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 22. maddesi, 50’den fazla çalışanı olan işyerlerinde kurul kurulmasını zorunlu tutar. Apartman yöneticileri çalışan sayısı bu sınırı aşıyorsa kurul oluşturmalı, kurul kararlarını yazılı hale getirmeli ve düzenli toplantılar yapmalıdır. Çalışan temsilcilerinin sürece katılmasına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 17. maddesi eğitimlerin yetkin kişilerce verilmesini zorunlu kılar. Apartman yöneticileri eğitimleri mutlaka iş güvenliği uzmanı veya OSGB üzerinden aldırmalı, belgeleri imzalatmalı ve dosyalamalıdır. Eğitimsiz çalıştırmanın ağır cezai yaptırımları olduğuna dikkat edilmelidir. 

 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 7. maddesi iş sağlığı ve güvenliği desteklerinden yararlanmayı sigortalı işçi çalıştırma şartına bağlar. Apartman yöneticileri tüm çalışanların sigortalı olduğundan emin olmalı, SGK kayıtlarını düzenli tutmalı ve bordroları saklamalıdır. Sigortasız çalıştırmanın ağır cezalara neden olacağına dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 26. maddesi, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde idari para cezası öngörür. Apartman yöneticileri risk değerlendirmesi, sağlık kontrolleri ve eğitimleri düzenli yaptırmalı, belgeleri arşivlemeli ve aksaklıkları hızla gidermelidir. Cezaların maliklere de yansıyabileceğini bilmeye özellikle dikkat edilmelidir. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 6. maddesi, işverenin profesyonel hizmet almasını düzenler. Apartman yöneticisi bu hizmetleri alarak sorumluluğunu azaltabilir, ancak kanun gereği nihai sorumluluk yine yöneticidedir. Bu nedenle profesyonel firmalarla düzenli çalışmaya ve raporların belgelenmesine dikkat edilmelidir.